ارشد پرستاری اورژانس

معرفی پرستاری اورژانس:

رشته پرستاری اورژانس در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته، یکی از رشته‌های گروه پزشکی است که دانش آموختگان آن قادر خواهند بود، در زمان فوریت‌ها، حوادث و بلایا، نیازهای فوری سلامت بیماران و یا آسیب دیدگان را به صورت مستقل (در شرایط اضطرار) و یا در تیم سلامت تأمین نمایند.

تاریخچه و سیر تکاملی دوره در جهان و ایران:

از اوایل قرن گذشته با توجه به شکل گیری علم مدیریت فوریتهای پزشکی، حوادث و مراقبتهای اضطرای، لزوم ظرفیت سازی و آموزش افراد حرفه ای مورد تاکید قرار گرفته است. سازمان بهداشت جهانی بر تربیت و آماده ساختن افراد حرفه ای به نحوی که بتوانند بطور سريع، موثر و مطمئن در تیم های سلامت در فوریتها و حوادث و بلایا اقدام کنند تاکید ویژه دارد. پس از جنگ جهانی دوم ضرورت وجود رشته پرستاری اورژانس بیش از پیش مورد تاکید قرار گرفت و آموزش پرستاران بصورت آکادمیک و در قالب دوره های تحصیلی در کشورهای پیشرفته ای همچون انگلستان و آمريكا آغاز گردید. در سالهای اخیر با توجه به نیاز مبرم به کارکنان حرفه ای و ماهر برای مقابله با فوریتها و حوادث ،علاقه به راه اندازی دوره های تکمیلی پرستاری فوریتها و مدیریت حوادث منجر به گسترش روزافزون این دوره ها در سطح دانشگاههای جهان شده است. از همین روی در بسیاری از کشورهای جهان سازمان های دولتی و غیر دولتی متولی برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت در رابطه با پرستاری فوریتها و مدیریت سلامت در حوادث و بلایا بوده است. این نیاز در سالهای گذشته در کشور ما نیز مورد توجه متخصصان و متولیان امور مربوط به فوریتها و حوادث قرار گرفت . تابحال در زمينه پرستاری فوریتها و حوادث، دوره های تحصیلات تکمیلی راه اندازی نگردیده است. در این زمینه صرفا میتوان به برخی از دوره های آموزشی کوتاه مدت و بلند مدت برگزار شده در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان هلال احمر اشاره نمود. همچنین برای اولین بار دوره ای کوتاه مدت تحت عنوان مدیریت سلامت در حوادث برای پرستاران تدوین و به همت اداره پرستاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۸۹ برای کلیه مدیران پرستاری کشور اجرا شده است.

جایگاه شغلی:

۱- بخش های اورژانس بیمارستانی
۲- اورژانس های پیش بیمارستانی
۳- مراکز بهداشتی درمانی

چشم انداز:

دانش آموختگان این رشته در متحول ساختن اساس ارائه خدمات سلامت در پرستاری فوریتها وشرایط بحرانی حوادث و اورژانس نقش کلیدی خواهند داشت. با بکارگیری دانش آموختگان این رشته در بخش عمده ای از سیستم ارائه خدمات اورژانس کشور، شاخصهای کیفی ارائه خدمات ارتقاء خواهد یافت. عوارض متعددی که متعاقب شرایط فوری و حوادث و اورژانس بروز می نماید با حضور دانش آموختگان این رشته، کاهش خواهد یافت.

رسالت:

رسالت این رشته، تربیت پرستارانی آگاه و توانمند در زمینه ارائه خدمات پرستاری در اورژانسها ، بلايا ،حوادث و سوانح است که با تعهد و دلسوزی، آمادگی برنامه ریزی و مقابله با حوادث غیر مترقبه را در حوزه سلامت داشته و با استفاده از مهارتهای بالینی و مدیریتی در کمترین زمان ممکن و با بیشترین بازده مداخلات پرستاری مورد نیاز را به مددجویان چه به صورت انفرادی و چه دسته جمعی ارائه دهند و افراد یا گروه های تحت نظر خود را در جهت کنترل شرایط حوادث فوری و بلایا(مرگ و میر واسيب و صدمات مالی و جانی) هدایت و رهبری نمایند تا بدین وسیله از آسیب های سلامتی وارد شده به مردم تا حد ممکن کاسته و بازسازی سلامت مردم را تسریع نمایند.

وظایف حرفه‌ای دانش آموختگان به ترتیب هر نقش به شرح زیر است:

در نقش تشخیصی تریاژ

• ارزیابی مشکلات سلامت مددجویان بیماران در مراکز اورژانس و صحنه های حادثه
• شناسائی و ثبت مشکل نیازهای فوریتی بیماران با آسیب دیدگان
• تریاژ و پیگیری تا رفع مشکل بیماران و مصدومین

در نقش مراقبتی

• انجام اقدامات اولیه فوری پرستاری مبتنی بر شواهد مانند بررسی بالینی، احياء، پایش، تثبیت علایم حیاتی و انتقال صحيح بیمار یا افراد آسیب دیده به مراکز درمانی
• آمادگی برای حضور فعال در بخشهای اورژانس جهت ارائه خدمات پرستاری به مصدومین تصادفات رانندگی، حوادث فیزیکی، شیمیایی، هسته ای و غیره
• انجام اقدامات لازم برای آسیب دیدگان، بر حسب نوع آسیبر طوفان ، زلزله و سیل ) از ابتدای بروز حادثه تا بازسازی و برگشت بیمار به زندگی طبیعی

در نقش پژوهشی

• مدیریت پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی
• مدیریت نیازهای پرستاری در حوادث و بلایا
• ارزیابی، تحلیل و به کارگیری مدل های مدیریتی مناسب در خدمات پرستاری در بخش های اورژانس و صحنه های حادثه

در نقش آموزشی

• آموزش کارکنان و پرستاران شاغل در بخشهای اورژانس
• آموزش مردم و مددجویان در صحنه های حوادث و فوریتها
• مشارکت در تدوین دستورالعمل های آموزشی با مسئولین سلامت جامعه
• خودآموزی مداوم و ارتقای دانش و توانمندیهای خود

در نقش پژوهشی

• پایش واکسیناسیون مددجویان و پیگیری تا حصول اطمینان
• همکاری در برنامه های غربالگری مرتبط با نظام سلامت
• پایش، رشد و تکامل کودک • ترویج تغذیه با شیر مادر
• پایش تغذیه کودکان

در نقش مدیریتی

• طراحی، اجرا و انتشار پژوهشهای مرتبط با رشته و مشارکت در طرح های مرتبط پژوهشی در نظام سلامت

توانمندی و مهارت‌های اصلی مورد انتظار

توانمندی های عمومی مورد انتظار:(General Competencies)

• مهارت‌های ارتباطی
• آموزش
• پژوهش و نگارش مقالات علمی
• تفکر نقادانه و مهارت های حل مسئله و مهارت های مدیریت ( سیاستگذاری - برنامه ریزی سازماندهی پایش، نظارت، کنترل و ارزشیابی)
• مبتنی بر شواهد و حرفه ای گرایی

توانمندی های اختصاصی مورد انتظار:(Special Competencies )

• برقراری ارتباط مناسب حرفه ای با مددجویان بیماران، همراهان و تیم اورژانس و حوادث و مسئولین سلامت منطقه تحت پوشش، جهت رفع مشکلات
• تشخیص و ارزیابی مشکلات سلامت مددجویان بیماران
• مراقبت پرستاری براساس مدل های مبتنی بر شواهد پرستاری مرتبط با خدمات اورژانس
• مراقبت اختصاصی پرستاری بیماران دچار مولتیپل تروما، سوختگی، حوادث شیمیایی و هسته ای و نظایر آنها
• مدیریت پرستاری اورژانس
• مدیریت پرستاری مددجویان در صحنه های حادثه
• آموزش نکات ضروری به مددجو ،خانواده و پرسنل
• مشارکت در پژوهش و اجرای پژوهش های کاربردی
• ارائه خدمات سلامتی در زمان بروز حوادث و بلایا
• مدیریت بخش اورژانس و صحنه های حوادث و بلایا

طول دوره و تعداد کل واحد‌های درسی:

تعداد واحد‌های درسی در این دوره ۳۲ واحد است که شامل ۲۸ واحد اختصاصی اجباری و ۴ واحد پایان‌نامه می‌باشد که به طور معمول در ۴ ترم توسط دانشگاه‌ ارائه می‌گردد.